-
1 κατα-τείνω
κατα-τείνω (s. τείνω), 1) anspannen, τὰ ὅπλα, die Taue, Her. 7, 36; κατέτεινε σχοινοτενέας ὑποδέξας διώρυχας, mit gespannten Seilen bezeichnete er die Gräben, 1, 189; Plat. Tim. 63 c 84 e; Ggstz von χαλάω, ohne Object scheinbar intr., ἐπειδὰν αἱ ἐπιϑυμίαι παύσωνται κατατείνουσαι καὶ χαλάσωσι, wenn die Begierden aufhören heftig zu sein, Rep. I, 329 c; vgl. Arist. H. A. 9, 44 ὁ λέων τρέχει κατατείνας καὶ οὐ πηδᾷ, wo man δρόμον ergänzt, was sonst auch dabei steht; ψύττα κατατεί. νας Luc. Lexiph. 3; Epist. Saturn. 35. – Uebertr., δολιχὸν κατατείνειν τοῦ λόγου, eine lange Rede halten, ausführlich sprechen, Plat. Prot. 329 a; κατατείνας ἐρῶ τὸν ἄδικον βίον ἐπαινεῖν Rep. II, 358 d, vgl. 367 b; Eur. σπουδαὶ δὲ λόγων κατατεινομένων ἦσαν ἴσαι πως Hec. 129, einander entgegenstrebende Reden; Κλέαρχος ἰσχυρῶς κατέτεινεν Xen. An. 2, 5, 30; ῥώμην ὅλην εἴς τι, die ganze Kraft anspannen u. auf Etwas verwenden, Pole 22, 17, 7. – Auch von der Folter, κατατεινόμενος ὑπὸ τῆς βασάνου ὡμολόγησε Dem. 48, 18; Sp.; κατατεινόμενος ὑπὸ ποδάγρας, gefoltert, Ath. XII, 536 e. – 21 niederspannen, niederziehen, niederdrücken; Hippocr.; εἰς γῆν Plat. Tim. 58 e. – 3) intr., sich wohin erstrecken, γῆ κατατείνουσα ἐπὶ Ἀγγίτην Her. 7, 113; κατέτεινε τὸ στρατόπεδον ἐς τὴν Πλαταιΐδα γῆν 9, 15; Pol. 2, 16, 4. 3, 101, 2; Xen. Hell. 4, 4, 7; so auch pass., αἱ φλέβες κατατείνονται διὰ τοῦ μεσεντερίου Arist. part. an. 2, 3. – 4) Pass. sich anstrengen, Sp., bes. gegen Etwas, Plut. Ant. 78, Themist.
-
2 κατατείνω
A : [tense] aor. - έτεινα (v. infr.):—stretch, draw tight,κατὰ δ' ἡνία τεῖνεν ὀπίσσω Il.3.261
, 311;κ. χαλινούς Hdt.4.72
; κ. τὰ ὅπλα draw the cables taut, Id.7.36;τὰ νεῦρα εἰς τὸ ἐξόπισθεν κ. Pl.Ti. 84e
.2 stretch for the purpose of setting a bone, Hp.Fract. 15:—also [voice] Med., ib.5:—[voice] Pass., μῦς κατατεταμένος ib.8.3 rack, torture, , cf. Ael. Fr. 176;κατατείνειν ταῖς κολάσεσι Id.Fr. 279
: metaph.,κ. τὴν ψυχήν Id.Fr.60
;κατέτεινέ με διηγούμενος Lib.Decl.33.25
;κατατείνεσθαι ὑπὸ ποδάγρας Phylarch.40
J., cf. AP11.128 (Poll.).4 stretch out or draw in a straight line, κατέτεινε σχοινοτενέας ὑποδέξας διώρυχας, i.e. he marked out the ditches by drawing straight lines, Hdt.1.189; δόλιχον κ. τοῦ λόγου make a very long speech, Pl.Prt. 329b; μακρὸν λόγον, πολλοὺς καὶ μακροὺς ἐλέγχους, Phlp.in APr.262.10, in APo.243.19;φεύγουσι κατατείναντες τὴν κέρκον Arist.HA 629b35
:—[voice] Pass., extend throughout, Id.PA 650a29.5 [voice] Pass., to be tightly bound,ὑπὸ δεσμοῦ Plu.Luc.24
.6 stretch on the ground, lay at full length, [ὁ ἐλέφας] τοὺς φοίνικας κ. ἐπὶ τῆς γῆς Arist.HA 610a24
;κ. τινὰς ἐπὶ τοὔδαφος Plu. Publ.6
:—[voice] Pass., to be extended over a space, ; πρὸς γῆν πᾶν τὸ σῶμα ib. 92a;σκέλη ἐπὶ τῇ γῇ -τεταμένα Arist.IA 713a19
.7 metaph., strain, exert,κ. τὴν ῥώμην ὅλην Plb.21.34.7
(s. v.l.):—[voice] Pass., to be strained, μᾶλλον, ἧττον-τείνεσθαι, Pl.Ti. 63c, λόγοι κατατεινόμενοι words of hot contention, E.Hec. 130 (anap.);δρόμημα συνεχῶς -τεταμένον Arist.HA 629b19
; κ. τῷ προσώπῳ strain with the muscles of one's face, Plu.Ant.77; cf. infr. 11.2.II intr., extend or run straight towards,τάφρον -τείνουσαν ἐκ τῶν Ταυρικῶν ὀρέων ἐς τὴν Μαιῆτιν λίμνην Hdt.4.3
, cf. 9.15; γῆ κ. πρὸς ἑσπέρην ἐπὶ ποταμὸν Ἀγγίτην it stretches westward up to.., Id.7.113, cf. 4.19, X.HG4.4.7: abs., extend,ταύτῃ κ. Hdt.8.31
.b extend downwards, Plu.2.566d.2 strive earnestly, be vehement, E.IA 336;ἰσχυρῶς κ. X.An.2.5.30
; opp. χαλάω, Pl.R. 329c; κ. ἡ ὀδύνη v.l. for κατακτείνειε in Hp.Fract.43, cf. Gal.6.311: freq. in [tense] aor. part. with adverb. sense, with all one's force or might,κατατείνας ἐρῶ Pl.R. 358d
, cf. 367b;ὁ λέων τρέχει κ. Arist.HA 629b18
;ᾠχόμην κ. Luc.Lex.3
;ὄρνεις κατατείνασαι ἐκπτήσονται Id.Sat.35
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > κατατείνω
-
3 κατατεινω
1) натягивать(ἡνία ὀπίσσω Hom.; τὰ ὅπλα, χαλινούς Her.; τὰ νεῦρα Plat.)
2) растягивать на дыбе, пытать3) протягивать, простирать4) вытягивать в длину, выпрямлять(τέν κέρκον Arst.)
5) растягивать, делать длиннымδολιχὸν κ. τοῦ λόγου Plat. — произносить длинную речь;pass. — распространяться, разливаться, растекаться (ἐπὴ γῆν Plat.)6) повергать, валить(τοὺς φοίνικας ἐπὴ τῆς γῆς Arst.; τινὰ ἐπὴ τοὔδαφος Plut.)
7) стягивать, связывать(δεσμῷ Plut.)
8) протягивать, проводить по прямой линии(διώρυχας Her.)
9) протягиваться, простираться, тянуться(ἐκ τῶν Ταυρικῶν οὐρέων εἰς τέν Μαιῆτιν λίμνην Her.; διὰ τοῦ μεσεντερίου παράπαν Arst.)
10) вытягиваться(ὅ λέων τρέχει κατατείνας Arst.)
11) напрягать(τέν ῥώμην ὅλην εἴς τι Polyb.)
λόγοι κατατεινόμενοι Eur. — речи спорящих, т.е. противоположные мнения;δρόμημα κατατεταμένον Arst. — бег во всю прыть;κατατείνεσθαι ταῖς βελτίοσι (sc. κινήσεσιν) Plut. — устремиться к лучшему12) напрягать все силыὁ Κλέαρχος ἰσχυρῶς κατέτεινεν Xen. — Клеарх решительно настаивал;
λέγω κατατείνας Plat. — я решительно утверждаю -
4 Rack
v. trans.Rack one's brains: use ponder.——————subs.Ar. and P. τροχός, ὁ.Being stretched on the rack: P. κατατεινόμενος ὑπὸ τῆς βασάνου (Dem. 1172).Woodhouse English-Greek dictionary. A vocabulary of the Attic language > Rack